Udział w przeglądach i kontrolach maszyn

Warunkiem wprowadzenia do obrotu w krajach Unii Europejskiej maszyn i elementów bezpieczeństwa jest spełnienie wymagań wynikających z dyrektywy 98/37/WE. Dyrektywa ta nie obowiązuje bezpośrednio w prawie polskim, lecz została przeniesiona do niego ustawą z dnia 30 sierpnia 2002r. o systemie oceny zgodności oraz jednym z jej rozporządzeń wykonawczych. Ustawa zawiera między innymi podstawowe pojęcia i zasady, natomiast w rozporządzeniu określono szczegółowo definicje maszyny i elementu bezpieczeństwa, zasadnicze wymagania, procedury oceny zgodności i zasady dotyczące nanoszenia oznakowania CE¹.

Maszyny sprowadzone do naszego kraju po 1 stycznia 2003r., tzw. „maszyny nowe” muszą odpowiadać w pełni wymaganiom zasadniczym dotyczącym maszyn. Maszyny dostarczone przed 1 stycznia 2003r., tzw. „maszyny stare”, będą musiały być dostosowane do minimalnych wymagań poprzez osiągnięcie odpowiedniego, akceptowalnego poziomu ryzyka poprzez spełnienie wymagań technicznych oraz przez stosowanie metod bezpiecznej pracy, ograniczenie ekspozycji na czynniki szkodliwe, podwyższenie kwalifikacji itp. co pozwoli na możliwość dalszego eksploatowania „starych” maszyn, bez konieczności ich dostosowywania do wymagań zasadniczych.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002r. – Dz. U. z dnia 18 listopada 2002r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy pracodawca ma obowiązek współdziałać z pracownikami w celu zagwarantowania bezpieczeństwa przy obsłudze i użytkowaniu maszyn.
Jak mówi rozporządzenie Pracodawca powinien zapewnić swoim pracownikom dostęp do pisemnych instrukcji obsługi dotyczących użytkowania przez nich maszyn.
Instrukcja dotycząca bezpieczeństwa i higieny pracy podczas obsługi maszyny powinna zawierać informacje odnośnie:
- warunków użytkowania maszyn;
- występowania możliwych do przewidzenia sytuacji nietypowych;
- praktyki użytkowania maszyn. Instrukcje powinny być zrozumiałe dla pracowników, których dotyczą².

Ocena maszyn produkcyjnych pod kątem minimalnych wymagań. Sporządzenie list kontrolnych - ocen maszyn działających w firmie pod kątem minimalnych wymagań ukazuje wszelkie uchybienia i braki w konstrukcji i wyposażeniu danej maszyny. W wyniku audytu powstaje dokument, w którym odpowiednio kwalifikuje się poszczególne elementy danej maszyny mające wpływ na zdrowie i życie pracownika. Po dokonaniu oceny maszyn sporządzający dokument zaznacza w nim co i do kiedy ma zostać wykonane/uzupełnione, a także wskazuje termin uzupełnienia braków.

Wiedza na temat co należy zrobić, doposażenie maszyny w brakujące elementy (np. stop awaryjny, osłony, wyłączniki prądowe) znacząco poprawia bezpieczeństwo pracownika pracującego na maszynie.

Literatura:

1) Państwowa Inspekcja Pracy, Maszyny i elementy bezpieczeństwa – zasadnicze wymagania wynikające z dyrektywy 98/37/WE. Państwowa Inspekcja Pracy, Warszawa 2005

Podstawa prawna:

²) Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002r. – Dz. U. z dnia 18 listopada 2002r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy. Dziennik Ustaw, 2002, nr 191, poz. 1596; Dziennik Ustaw, 2003, nr 178, poz. 1745.